مشاوره و نظارت بر پروژه دریافت الکترونیکی عوارض آزادراهی

مشاوره و نظارت بر دریافت الکترونیکی عوارض آزادراهی

دریافت الکترونیکی عوارض (ETC) بخشی از سامانه­ های حمل و نقل هوشمند است که امروزه به عنوان راهی برای حل مشکلات تردد و بهبود وضعیت حمل و نقل استفاده می ­شود. دریافت الکترونیکی عوارض در کشورهای مختلف با ساز وکار و میزان گستردگی ویژه­ ای ایجاد و به کار گرفته شده است. از اختصاص برخی خطوط آزادراهی به شیوه دریافت الکترونیکی تا آزادراه­ های کاملا الکترونیکی و بدون توقف، سیستم ­های الکترونیکی جمع آوری عوارض محلی یا ملی و استفاده از ابزارها و روش­ هایی همانند برچسب (Tag)، شناسایی با GPS، سیستم های پلاک خوان و روش ­های جدیدتر مبتنی بر تلفن همراه، همه در این راه به کار گرفته شده اند و به مرور ضمن افزایش کارآمدی در وصول عوارض، سهولت و راحتی بیشتری برای ترددکنندگان به ارمغان آورده اند. به همین منظور وزارت راه و شهرسازی ایران اقدام به طراحی و راه اندازی سامانه دریافت الکترونیکی عوارض آزادراهی در سطح آزادراه های کشور نمود.

مزایای به کارگیری روش (ETC)  به شرح زیر می ­باشد:

  • روان شدن ترافیک
  • کاهش هزینه­ ها
  • کاهش مصرف سوخت
  • افزایش ایمنی جاده ­ها
  • شفاف سازی اطلاعات
  • سرعت و سهولت عملیات
  • نظارت و کنترل بهتر و دقیق تر
  • داشتن پایگاه داده آماری مجتمع از حجم ترددها و گردش مالی مربوط به آن

وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران از طریق شرکت سپندار درصدد اجرای پروژه «سامانه پرداخت­ های نوین در آزادراه­ های کشور (سپندار)» برآمد. سپندار، سامانه سراسری و فراگیری برای پرداخت­ های نوین در تمامی آزادراه ­های کشور می ­باشد که با پیاده ­سازی آن، صاحبان خودروها می­ توانند بدون توقف برای پرداخت عوارض تردد به حرکت خود ادامه دهند و شناسایی خودرو و پرداخت عوارض عبور از آزادراه را به صورت الکترونیکی انجام دهند. این پروژه با هدف بهره­ گیری از حداکثر توان علمی، فنی و اجرایی کشور برنامه­­ ریزی شده و نیازمند زیرساخت­ های قدرتمند نرم­ افزاری در حوزه ثبت و خوانش ترددها و نظام­ های مالی و پرداخت می ­باشد.

محیط عملیاتی سامانه سپندار، به طور کلی، به چهار بخش قابل تقسیم است:

  • بخش آزادراهی که محل استقرار ابزارهای شناسایی است و تردد کاربران را ثبت می­ کند.
  • سامانه نرم ­افزاری مرکزی که محل تجمیع، ذخیره و پردازش داده ­های عملیاتی و انجام عملیات مالی و کنترلی است.
  • بخش راه­ اندازی و به کارگیری ابزارهای اخذ عوارض و تعامل با کاربران و وصول عوارض
  • مجموعه استانداردها، دستورالعمل ها، مقررات و ضوابط اجرایی جهت عملیاتی­ سازی امکان دریافت الکترونیکی عوارض

اهداف اجرایی پروژه

اهداف ذیل را می­ توان جهت اجرای این پروژه متصور نمود:

  • عدم نیاز به توقف آزادراه ­ها و در نتیجه روان‌سازی ترافیک
  • رضایت بهتر رانندگان با کاهش زمان توقف خودروها
  • اجرای سیاست‌های بانک مرکزی جهت کاهش استفاده از پول نقد در پرداخت‌های خرد
  • کاهش مصرف سوخت با کاهش نیاز به توقف خودرو
  • افزایش جذابیت جهت سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت و توسعه آزادراه ها
  • یکپارچگی و سازگاری سیستم های پرداخت عوارض در سطح کشور
  • افزایش توان نگهداری راه ­ها از طریق کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدها

نقش شرکت مگا در پروژه

در انتهای سال ۱۳۹۵ در پی انجام مذاکرات با شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی و عقد قرارداد فی مابین، مقرر شد شرکت مگا عهده دار تهیه RFP و ارائه خدمات نظارت و مشاوره جهت اجرای این پروژه باشد.

در گام اول و برای تهیه RFP، یک تیم کارشناسی تخصصی تجهیز گردید. در ۳ ماهه اول سال ۱۳۹۶، RFP  پروژه تهیه شده و طی چندین جلسه کارشناسی به کارفرما ارائه و نهایی گردید. در این سند، موضوع، محدوده و شرح خدمات پروژه، روش انتخاب طرف مشارکت، شرایط عمومی پیشنهاد دهندگان و معیارهای ارزیابی و امتیازدهی به پیشنهاد دهندگان، و همچنین روش تهیه و ارسال پیشنهادها تشریح شد. سند RFP تهیه شده تحت نظارت شرکت مگا، با توجه به پیچیدگی­­ های موجود در بخش­های نرم ­افزاری، سمت جاده و خدمات مورد نیاز در حوزه پرداخت و بر اساس استانداردهای روز دنیا تهیه شده است.

شرکت مگا از ابتدای حضور در این پروژه سعی داشته است که از طریق مشاوره و نظارت بر روش­های اجرایی، دستاوردهای میانی و فرآورده ­های پروژه که توسط پیمانکار طراحی و پیاده­ سازی می گردد، زمینه­ های لازم برای اجرای مطلوب پروژه را فراهم آورد.

تحت نظارت شرکت مگا، شرکت سپندار که کنسرسیومی از برترین شرکت­های حوزه اجرایی و نرم­ افزاری کشور می ­باشد، سکان هدایت این پروژه ملی را بر عهده گرفته است و تاکنون ۱۴ آزادراه کشور را مجهز به تکنولوژی اخذ عوارض الکترونیکی نموده و میلیون­ ها تردد را در سامانه مرکزی خود ثبت نموده است.

فعالیت‌های کلیدی انجام شده توسط تیم نظارت مگا در این پروژه به شرح زیر می ­باشد:

  • ارائه خدمات مشاوره به حوزه­ های کارفرمایی و اجرایی پروژه
  • انجام مطالعات امکان­ سنجی و ارائه خدمات مشاوره و نظارت جهت اجرای فاز مطالعاتی و امکان ­سنجی پروژه
  • ارائه مشاوره و نظارت بر متدولوژی­ های مورد استفاده در حوزه ­های مستندسازی، مدیریت پروژه و اجرا
  • مشاوره و نظارت بر تهیه روال­ ها و فرآیندهای کلی موجود در پروژه
  • ارائه خدمات مشاوره ­ای و تهیه گزارش­ های تحلیلی در حوزه ­های مدیریت طرح، نرم­ افزار، مالی و پرداخت، نصب و راه اندازی تجهیزات سمت جاده ­ای
  • بازرسی حضوری در آزادراه ­ها جهت تعیین محل­ های نصب دروازه ­های اخذ عوارض الکترونیکی
  • نظارت بر سامانه­ ها و زیر سامانه ­های نرم ­افزاری (شامل شناسایی و ثبت تردد­های عبوری، پرداخت و…)
  • ارائه خدمات مشاوره­ای و نظارت بر کلیه بخش­ های آزمایشگاهی پروژه جهت اطمینان از صحت و کیفیت کلیه فرآورده ­های تولیدی در پروژه
  • ارائه خدمات مشاوره ­ای و نظارت بر تهیه نقشه ­ها، دستورالعمل­ ها و استانداردهای مورد نیاز جهت نصب و راه ­اندازی تجهیزات سمت جاده
  • مدیریت و نظارت بر کلیه اقدامات در حوزه کنترل پروژه

اجرای این پروژه در بازه زمانی کوتاه پیش­ بینی شده، نیازمند استفاده از بیش­ترین توان فنی و اجرایی ممکن بوده است. از آن جایی که این پروژه در سطح ملی و دارای بخش­ های مختلف می­ باشد، نقش نظارتی شرکت مگا بیش از پیش پررنگ و با اهمیت شده است. جهت عملیاتی سازی پروژه نظارت بر سامانه سپندار شرکت مگا، تیم­ های تخصصی متشکل از کارشناسان خبره در حوزه­های نرم­ افزاری، عمرانی، پرداخت و… را تشکیل داده است تا از طریق شکست کار، نظارت بر کلیه بخش ­های این پروژه را به صورت موازی و همزمان پیش ببرد.

دستاوردهای پروژه

دستاوردهای کلی این پروژه تحت نظارت شرکت مگا به شرح زیر می ­باشد:

  • نصب و راه اندازی بیش از ۱۰۱ دکل و ۴۰۰ دوربین نظارتی
  • فراهم شدن امکان استفاده از روش­های مختلف پرداخت (اینترنتی، اپلیکیشن، USSD و …) جهت تسویه مبالغ مربوط به عوارض ترددهای عبوری از آزادراه­ های کشور
  • ارتقا سطح دقت ثبت ترددها و شناسایی و دریافت عوارض آزادراهی با دقت بیش از ۹۵%
  • بهره­ گیری از به روز ترین روش­های اخذ عوارض ترددهای آزادراهی در دنیا
  • یکپارچه شدن نظام اخذ عوارض ترددهای آزادراهی در تمامی آزادراه­ های کشور اعم از آزادراه ­های دولتی و خصوصی
  • فراهم شدن امکان پرداخت عوارض الکترونیکی به صورت پیمایشی به منظور تحقق عدالت در پرداخت عوارض

پروژه
مشاوره و نظارت پروژه دریافت الکترونیکی عوارض بزرگراه ها

کارفرما:
شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی

سال:
1396

تغییر زبان